Draumkvedet [English translation]

I

Vil du meg lyda, eg kveda kan

om einkvan nytan drengjen,

alt om han Olav Åsteson,

som hev'e sovi so lengje.

Og det var Olav Åsteson,

som hev'e sovi so lengje.

Han la seg ned om joleftan,

sterkan svevnen fekk,

vakna 'kje fyrr om trettandagjen,

då folkjet åt kyrkjun gjekk.

Han la seg ned om joleftan,

no hev han sovi so lengje,

vakna 'kje fyrr om trettandagjen,

då fuglane skoke vengjir.

Han vakna 'kje fyrr om trettandagjen,

då soli rann i li'e,

då sala han ut fljotan folen,

han ville åt kyrkjun ride.

Presten stend'e fyr altare

og les upp lestine lange,

Olav set seg i kyrkjedynni

og tel'e draumane mange.

Gamle mennar og unge

dei gjev'e etter gaum'e

med' han Olav Åsteson

tel'e sine draume.

II

Eg la meg ned om joleftan,

sterkan svevnen fekk,

vakna 'kje fyrr om trettandagjen,

då folkjet åt kyrkjun gjekk.

For månen skin'e

og vegjine falle so vide.

Eg hev vori meg upp med sky

og ned-att med havet svarte;

den som vil mitt fotspor fylje,

lær 'kje av blidom hjarta.

Eg hev vori meg upp med sky

og ned-att med havsens grunne;

den som vil mitt fotspor fylje,

lær 'kje av blidom munne.

Eg hev vori meg upp med sky

og ned-att på svarte dikje;

eg hev sétt åt heite helvite

og ein del av himmerikje.

Eg hev fari yvi vigde vatnet

og yvi djupe dalar;

høyrer vatn, og ser det inkje,

unde jordi so mune det fara.

Eg er so trøytt og ferde-mod,

og inna so mune eg brenne;

eg høyrer vatn, og fær det inkje,

unde jordi so mune det renne.

Inkje kneggja soten min,

inkje gøydde min hund'e,

inkje gol dei ottefuglan':

det tottest meg vera under.

Eg var meg i auromheime

i mange netter og trå,

det veit gud i himmerik

hosse mang ei naud eg såg.

Eg kan noko av kvòrjom

derfyr tykkjest eg frod;

eg var longe i moldi mòka,

ha eg tott den dauden god.

III

Fyrst'e eg var i uteksti,

eg fór yvi tynnyr-mog:

sund'e gjekk mi skarlakskåpe

og neglan' av kvòr min fot.

For månen skin'e

og vegjine falle so vide.

So var eg meg i uteksti

igjennom den tynnyr-ring:

sund'e gjekk mi skarlakskåpe

og neglan' av kvòr min fing.

Kjem eg meg åt Gjallarbrui,

ho heng'e so hågt i vinde;

ho er oll med gulle slengji

og saum i kvòrjom tinde.

Ormen høgg'e, og bikkja bit'e,

og stuten stend midte på leii:

tri er tingji på Gjallarbrui,

og alle er gramme og vreide.

Bikkja bit, og ormen sting,

og stuten stend og stangar –

det slepp ingjen yvi Gjallarbrui

som feller domane vrange.

Eg hev gjengji Gjallarbrui,

ho er både bratt og lei;

vassa so hev eg dei Våsemyran',

no er eg kvitt'e dei.

Va'i so hev eg dei Våsemyran',

der hev kje sta'i meg grunn;

no hev eg gjengji Gjallarbrui

med rapa mold i munn.

Eg hev gjengji Gjallarbrui,

og der var krokane på;

men eg totte tyngre dei Gaglemyran',

gud bære den dei skò gå!

IV

So kom eg meg åt votno dei,

der isane brunne blå;

gud skaut det i hugjen min:

eg vende meg derifrå.

For månen skin'e,

og vegjine falle so vide.

Eg var meg i auroheime,

ingjen der eg kjende,

berre ho sæle gudmor mi

med raude gull på hende.

Sume fór yvi Grimaråsen

og sume yvi Skålestrond,

men dei som fór yvi Gjallarhylen,

dei kome våte fram.

So tok eg av på vetterstig

alt på mi høgre hònd;

der såg eg meg til Paradis,

det lyser yvi vene lònd.

Der såg eg att'e gudmor mi;

meg mune kje bet'e gange:

Reis du deg til Brokksvalin,

der skò domen stande.

V

Kjem eg meg åt pilegrimskyrkjun,

der var meg ingen mann kjend'e,

berre ho gode gudmor mi

med raude gull på hende.

I Brokksvalin

der skò domen stande.

Der kom ferdi nordantil,

og den rei no so kvast;

fyre rei Grutte gråskjeggje

alt med sitt store brass.

Der kom ferdi nordantil,

det totte eg vera vesst;

fyre rei Grutte gråskjeggje,

han rei på svartan hest.

Der kom ferdi sunnantil,

det tottest meg vera best;

fyre rei sankte såle-Mikkjel,

han rei på kvitan hest.

Der kom ferdi sunnantil,

og den rei no so tvist;

fyre rei sankte såle-Mikkjel,

neste Jesum Krist.

Der kom ferdi sunnantil,

ho tottest meg vera trå:

fyre rei sankte såle-Mikkjel,

og luren unde armen låg.

Det var sankte såle-Mikkjel,

han bles i luren lange:

Og no skò alle såline

fram fyr domen gange!

Men då skolv dei synde-såline

som ospelauv fyr vinde,

og kvòr den, kvòr den sål der var,

ho gret fyr syndine sine.

Det var sankte såle-Mikkjel,

han vog i skåle-vikt;

så vog han alle synde-såline

bort til Jesum Krist.

VI

Eg såg meg einom drengjen,

det fyrste eg vart ved,

liten småsvein bar han i fangje

og gjekk i jordi til knes.

I Brokksvalin

der skò domen stande.

Kjem eg meg åt manne dei,

kåpa den var bly:

hans arme sål i dessom heime

var trong i dyre tid.

Kjem eg meg åt monno dei,

dei bar på gloande jord:

gud nåde dei fattige såline

som flutte deildir i skog!

Kjem eg meg åt bonno dei,

dei stoge so hågt på glo:

gud nåde dei synduge såline,

ha banna bort far og mor!

Kjem eg meg åt podda og ormen

dei hoggje kvòrare med tanne:

det var synduge syskjeni

som ha'e kvòrare banna.

Der møtte eg dei ormane tvei,

dei bit'e kvòrare i sporde:

det var dei synduge syskjenbonni

som gifte kvòrare på jordi.

Kjem eg meg åt Syslehuset,

det var trollkjeringan' inne:

dei stod kinna i raude blodet,

det var so tung ei vinne.

Der er heitt i helvite,

heitar hell nokon hyggje;

der hengde dei 'pivi ein tjørukjetil

og brytja ned i ein presterygg'e.

VII

Sæl er den i fødesheimen

fatige gjev'e sko:

han tarv ikkje berrføtt gange

på kvasse heklemog.

Tunga talar,

og sanning svarar på domedag.

Sæl er den i fødesheimen

fatige gjev'e ku:

han tarv ikkje sumlug gange

på håge Gjallarbru.

Sæl er den i fødesheimen

fatige gjev'e braud:

han tarv ikkje rædast i auromheime

fyr horske hundegau.

Sæl er den i fødesheimen

fatige gjev'e korn:

han tarv ikkje rædast på Gjallarbrui

fyr kvasse stutehorn.

Sæl er den i fødesheimen

fatige gjev'e mat:

han tarv ikkje rædast i auromheime

anten fyr hæ'e hell hat.

Sæl er den i fødesheimen

fatige gjev'e klæde:

han tarv ikkje rædast i auromheime

fyr håge kjellar-bræde.

VIII

Gamle mennar og unge

dei gjev'e etter gaum'e

det var han Olav Åsteson,

no hev han tålt sine draume.

Statt upp, Olav Åsteson,

som hev'e sovi so lengje.